People of Greece – Weekly snapshot 4-7/04/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece ζήτησε από τους Έλληνες τη γνώμη τους για το μποϊκοτάζ προϊόντων και υπηρεσιών, για τις επιδράσεις της νέας πολιτικής δασμών του Προέδρου Τραμπ, για την επίδραση της αύξησης του κατώτατου μισθού στην εθνική οικονομία και στο μέσο νοικοκυριό, για την επιλογή της ευθανασίας, για την έννοια της «αντί-συστημικότητας» και για την ευθύνη των προέδρων ποδοσφαιρικών ομάδων για τη βία στα γήπεδα.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Έτοιμοι να μποϊκοτάρουν προϊόντα και υπηρεσίες που παρέχονται από εργοδοσία που δεν τηρεί της συνθήκες εργασίας ή από χώρα προέλευσης στην οποία εναντιώνονται πολιτικά δηλώνουν επτά στους δέκα Έλληνες.
  • Με το ποσοστό των Ελλήνων που πιστεύουν ότι η νέα πολιτική δασμών του Τραμπ θα επιδράσει αρνητικά στην ελληνική οικονομία να φτάνει το 75%, το ελληνικό ακροατήριο δείχνει διατεθειμένο να εμπλακεί σε πιθανό μποϊκοτάζ αμερικανικών προϊόντων.
  • Η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού δεν προσλαμβάνεται από τη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων ως μέτρο που θα επιδράσει θετικά στην κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και του μέσου νοικοκυριού.
  • Οι πρόεδροι των ποδοσφαιρικών ομάδων εκλαμβάνονται ως φορείς ευθύνης για τη βία στα γήπεδα από την πλειονότητα των Ελλήνων, αλλά ακόμα και από τους μισούς οπαδούς του Ολυμπιακού.
  • Η ευθανασία ως επιλογή στηρίζεται από την πλειονότητα των Ελλήνων, ιδιαιτέρως των πιο μορφωμένων στρωμάτων, ανεξάρτητα μάλιστα από την ηλικία του ατόμου που επιθυμεί τον τερματισμό της ζωής του.
  • Η έννοια της “αντί-συστημικότητας» πολώνει τους Έλληνες, παρότι ένας στους τέσσερις επιφυλάσσεται να της αποδώσει πρόσημο. Η έννοια συνδέεται με διαφορετικές ενέργειες για εκείνους που της αποδίδουν θετικό πρόσημο και για εκείνους που της αποδίδουν αρνητικό.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


Καταναλωτική ηθική

  • Επτά στους δέκα Έλληνες έχουν αποφύγει να αγοράσουν ένα προϊόν ή μια υπηρεσία για να τιμωρήσουν για κάποιον λόγο τον πάροχο.
  • Η εργοδοσία και η χώρα προέλευσης ενός προϊόντος είναι οι παράγοντες που θα ωθούσαν πάνω από τους μισούς Έλληνες να προχωρήσουν σε μποϊκοτάζ προϊόντων και υπηρεσιών.
  • Το 45% των Ελλήνων δεν θα προχωρούσαν σε αγορά προϊόντων από πάροχο που φοροδιαφεύγει, ενώ το 15% των Ελλήνων δεν θα προχωρούσαν σε αγορά από πάροχο που δεν έχει τις ίδιες πολιτικές θέσεις με τους ίδιους.


Δασμοί Τραμπ

  • Τρεις στους τέσσερις Έλληνες πιστεύουν ότι η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα επιδράσουν αρνητικά στην ελληνική οικονομία.
  • Τρεις στους πέντε Έλληνες πιστεύουν ότι η πολιτική γραμμή που ακολουθεί ο Πρόεδρος Τραμπ στη δεύτερη θητεία του είναι προς τη λανθασμένη κατεύθυνση. Το ποσοστό των δεξιών ψηφοφόρων που απορρίπτουν τη γραμμή Τραμπ είναι χαμηλότερο μεταξύ των ψηφοφόρων που τοποθετούνται στο δεξιό ημισφαίριο και είναι μειοψηφικό μεταξύ των ψηφοφόρων ακροδεξιών κομμάτων.


Αύξηση κατώτατου μισθού

  • Δύο στους τρεις Έλληνες δεν πιστεύουν ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι ένδειξη βελτίωσης της ελληνικής οικονομίας. Την άποψη αυτή συμμερίζονται και περίπου οι μισοί ψηφοφόροι της ΝΔ.
  • Τρεις στους τέσσερις Έλληνες δεν πιστεύουν ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι ένδειξη βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης του μέσου νοικοκυριού. Την άποψη αυτή συμμερίζονται και τρεις στους πέντε ψηφοφόροι της ΝΔ.


Παραπομπή Μαρινάκη

  • Δύο στους τρεις Έλληνες πιστεύουν ότι οι Πρόεδροι των ποδοσφαιρικών ομάδων έχουν την ευθύνη περιστατικών βίας των οργανωμένων οπαδών της ομάδας τους. Το ποσοστό είναι χαμηλότερο μεταξύ των οπαδών του Ολυμπιακού και υψηλότερο μεταξύ εκείνων των Ελλήνων που δηλώνουν ότι δεν είναι οπαδοί καμίας ομάδας.


Ευθανασία

  • Το 54% των Ελλήνων θα στήριζαν την επιθυμία ενός 35χρονου ασθενούς σε τελικό στάδιο καρκίνου για τερματισμό της ζωής του, ποσοστό που αυξάνεται στο 68% για την ίδια επιθυμία ενός 80χρονου ασθενούς. Τα ποσοστά είναι σημαντικά υψηλότερα μεταξύ των πιο μορφωμένων στρωμάτων. Τα νεότερα ηλικιακά στρώματα διαφοροποιούν τις απαντήσεις τους μεταξύ των δύο περιπτώσεων, κρατώντας σημαντικές επιφυλάξεις για την περίπτωση του 35χρονου ασθενούς.


Αντισυστημικότητα

  • Η έννοια της «αντί-συστημικότητας» δεν νοείται από όλους τους Έλληνες με τον ίδιο τρόπο. Το 40% των Ελλήνων (κυρίως τα νεότερα στρώματα και οι αυτό-τοποθετούμενοι στο αριστερό ημισφαίριο) αποδίδουν στην έννοια της «αντί-συστημικότητας» θετικό πρόσημο, ενώ το 33% (κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας στρώματα και οι αυτό-τοποθετούμενοι στο δεξιό ημισφαίριο) αρνητικό πρόσημο. Το 27% δεν αποδίδουν κανένα πρόσημο ή δηλώνουν άγνοια.
  • Το πρόσημο που αποδίδεται στην αντί-συστημικότητα οδηγεί στην ταξινόμηση ως αντί-συστημικών διαφορετικών πράξεων και συνεπώς αποδεικνύει τις διαφορετικές ερμηνείες του περιεχομένου της έννοιας. Όσοι την βλέπουν θετικά, την ταυτίζουν με τη συμμετοχή σε απεργίες, τη συμμετοχή στις διαδηλώσεις για τα θύματα των Τεμπών και τη δημόσια έκφραση αντιρρήσεων στον επαγγελματικό χώρο. Όσοι την βλέπουν αρνητικά την ταυτίζουν με την αποδοκιμασία των σωμάτων ασφαλείας, την αποφυγή εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας και τη φοροδιαφυγή.

 

People of Greece – Weekly snapshot 28-31/03/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece κατέγραψε τις συνήθειες των Ελλήνων την 25η Μαρτίου, τη γνώμη τους για τις στρατιωτικές παρελάσεις, το πρόσημο που αποδίδουν στην έννοια του εθνικισμού, τις πράξεις που συνδέουν με τις έννοιες του εθνικισμού και του πατριωτισμού, τη γνώμη τους για την έννοια και το περιεχόμενο του φεμινισμού, για την κατανάλωση των γευμάτων, για τις εξελίξεις στην Τουρκία και για τις παρεμβάσεις του Αλέξη Τσίπρα και, τέλος, κατέγραψε την τοποθέτησή τους στον άξονα «αντί-συστημικότητα-συστημικότητα».

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Οι στρατιωτικές παρελάσεις διχάζουν τους Έλληνες ως προς την αξία τους, αλλά την ίδια στιγμή το 40% τις θεωρεί μια ουδέτερη συνήθεια.
  • Η εθνική ταυτότητα των Ελλήνων είναι σαφώς ισχυρότερη της ευρωπαϊκής, σε σημείο μάλιστα που ορισμένες εκδηλώσεις της ισχύος της να μην νοούνται από την πλειονότητα των Ελλήνων ως ενδείξεις εθνικισμού.
  • Η έννοια του εθνικισμού εκλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο από διαφορετικά τμήματα του εκλογικού σώματος, με τα 2/3 των αριστερών να την συνδέουν με αρνητικό πρόσημο και τα 2/3 των δεξιών να την συνδέουν με θετικό πρόσημο.
  • Η έννοια του φεμινισμού εκλαμβάνεται αρνητικά από τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων, παρότι το περιεχόμενο της έννοιας γίνεται αποδεκτό από την πλειονότητα αυτή.
  • Μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων δηλώνει ότι τρώει μόνο του μέσα στην εβδομάδα, αναδεικνύοντας τη μοναχικότητα στα γεύματα.
  • Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία δημιουργούν την προσδοκία επιδείνωσης των σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς ωστόσο αυτό να συνεπάγεται και όξυνση των σχέσεων της Τουρκίας με την Ελλάδα.
  • Οι παρεμβάσεις του Αλέξη Τσίπρα δεν κερδίζουν το ενδιαφέρον παρά μόνο ενός περιορισμένου τμήματος του εκλογικού σώματος (περίπου 15%) και ενός αξιοσημείωτου, αλλά όχι πλειοψηφικού τμήματος των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (περίπου 40%).
  • Η έννοια της αντισυστημικότητας συνδέεται αρκετά συχνότερα με την «αριστερά» και όχι με τη «δεξιά», ενώ αναφορικά με την ισχύ της στην τρέχουσα συγκυρία, δεν συνιστά πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


25η Μαρτίου

  • Το γεύμα του μπακαλιάρου είναι το πιο ισχυρό έθιμο της 25ης Μαρτίου (68%), ενώ η παρακολούθηση της μαθητικής παρέλασης είναι το δεύτερο πιο ισχυρό (50%).
  • Οι θέσεις των Ελλήνων για τις στρατιωτικές παρελάσεις τριχοτομούνται: για το 39% οι παρελάσεις δεν είναι παρά μόνο μία συνήθεια, όμως για το 35% είναι ένδειξη της επιχειρησιακής ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεων και για το 26% είναι ένδειξη υπερβάλλοντος εθνικιστικού στοιχείου.


Εθνικισμός και Πατριωτισμός

  • Μόνο ένας στους τέσσερις Έλληνες αισθάνεται την ευρωπαϊκή ταυτότητά του ισχυρότερη από την ελληνική, με το ποσοστό να είναι υψηλότερο για εκείνους που αυτό-τοποθετούνται στην αριστερά.
  • Το 56% των Ελλήνων δηλώνουν ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι ανώτερος των άλλων πολιτισμών, με το ποσοστό να είναι υψηλότερο για εκείνους που αυτό-τοποθετούνται στη δεξιά.
  • Το 51% των Ελλήνων αποδίδουν θετικό πρόσημο στην έννοια του «εθνικισμού» και το 37% αποδίδουν αρνητικό πρόσημο. Η έννοια φαίνεται να εκλαμβάνεται με απολύτως διαφορετικό τρόπο από αριστερούς και δεξιούς ψηφοφόρους, με τα 2/3 των αριστερών να την συνδέουν με αρνητικό πρόσημο και τα 2/3 των δεξιών να την συνδέουν με θετικό πρόσημο.
  • Μεταξύ εκείνων που αποδίδουν αρνητικό πρόσημο στον εθνικισμό, ως κορυφαίες ενδείξεις εθνικισμού καταγράφηκαν η αντίδραση στην παράδοση σημαίας σε μαθητή που δεν έχει ελληνική καταγωγή και η απεικόνιση εθνικών συμβόλων σε τατουάζ. Μεταξύ εκείνων που αποδίδουν θετικό πρόσημο στον εθνικισμό, ως κορυφαίες ενδείξεις του καταγράφηκαν το κρέμασμα της σημαίας στο μπαλκόνι κατά τις εθνικές γιορτές, αλλά και όλον τον χρόνο.


Φεμινισμός

  • Έξι στους δέκα Έλληνες εκτιμούν ότι οι προοπτικές ζωής ενός αγοριού και ενός κοριτσιού που γεννιούνται σήμερα στην Ελλάδα είναι ίσες, ενώ τρεις στους δέκα Έλληνες -κυρίως οι γυναίκες και οι νεότερες ηλικιακές κατηγορίες- εκτιμούν ότι οι προοπτικές είναι καλύτερες για ένα αγόρι.
  • Η έννοια του φεμινισμού εκλαμβάνεται αρνητικά από την πλειονότητα των Ελλήνων, καθώς περίπου ¾ των Ελλήνων αρνούνται να χαρακτηριστούν ως φεμινιστές, παρότι 9/10 των Ελλήνων αποδέχονται το περιεχόμενο της έννοιας, δηλαδή πιστεύουν ότι οι άνδρες και οι γυναίκες πρέπει να αντιμετωπίζονται με ακριβώς τον ίδιο τρόπο.


Γεύματα

  • Το 36% των Ελλήνων τρώει μόνο του μέσα στην εβδομάδα, αναδεικνύοντας την τάση για μοναχικότητα στα γεύματα. Παρά την κοινωνικότητα που παρατηρείται σε άλλες περιπτώσεις, η ατομική κατανάλωση παραμένει σημαντική στη διατροφή των Ελλήνων.

 


Εξελίξεις στην Τουρκία

  • Ένας στους δύο Έλληνες πιστεύει ότι μετά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιδεινωθούν, ενώ ένας στους τρεις πιστεύει ότι οι εξελίξεις αυτές δεν θα επηρεάσουν τις τούρκο-ευρωπαϊκές σχέσεις.
  • Η άποψη ότι οι τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία θα οδηγήσουν σε θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα δεν συγκεντρώνει την πλειονότητα των απαντήσεων των Ελλήνων.


Παρεμβάσεις Αλέξη Τσίπρα

  • Το 39% των Ελλήνων εκτιμούν ότι οι πολιτικές παρεμβάσεις του Αλέξη Τσίπρα είναι πάντα ανούσιες, ενώ μόλις το 13% εκτιμούν ότι οι παρεμβάσεις του είναι πάντα ουσιαστικές.


Αντισυστημικότητα

  • Το 17% των Ελλήνων επιλέγουν να τοποθετηθούν στο άκρο της αντί-συστημικότητας και το 12% των Ελλήνων επιλέγουν το άκρο της συστημικότητας, με τους υπόλοιπους να κατανέμονται συμμετρικά στις ενδιάμεσες θέσεις.
  • Η αντισυστημικότητα εμφανίζει σημαντική συσχέτιση με την τοποθέτηση στα αριστερά του κλασικού άξονα «αριστερά-δεξιά», καθώς το ποσοστό των αριστερών ψηφοφόρων που τοποθετούνται στο άκρο της αντίσυστημικότητας φτάνει στο 30%, ενώ των δεξιών περιορίζεται στο 9%.