People of Greece – Weekly snapshot 23-26/05/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece κατέγραψε τις υποκειμενικές αντιλήψεις των Ελλήνων για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους και για την πορεία της οικονομικής κατάστασης της χώρας, τον βαθμό εμπιστοσύνης τους απέναντι σε σειρά πολιτικών και κοινωνικών θεσμών, καθώς και απέναντι στους συμπολίτες τους, την εικόνα τους για τους διάφορους επιχειρηματικούς κλάδους, την άποψή τους για το ζήτημα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και την άρση της μονιμότητας, τα στερεότυπά τους για τους Ρώσους, τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους, τις απόψεις τους για τη θέση που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα στα ζητήματα των πολέμων σε Ουκρανία και Λωρίδα της Γάζας, αλλά και τις συνήθειες των Ελλήνων αναφορικά με την παραγγελία έτοιμου φαγητού και καφέ.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Οι Έλληνες αισθάνονται ότι βιώνουν μια καθημερινότητα οριακής επιβίωσης, ενώ οι προσδοκίες βελτίωσης της καθημερινότητας αυτής είναι σχεδόν μηδενικές για τη συντριπτική πλειονότητα.

  • Η «κανονικοποίηση της δυσκολίας» τους μεταφράζεται σε απαξίωση του συνόλου των θεσμών, με την εξαίρεση των Ενόπλων Δυνάμεων και των Πανεπιστημίων, για τους οποίους θεσμούς καταγράφεται μια ήπια και χωρίς ιδεολογικό χρώμα αποδοχή. Αντίθετα, τα ισχνά επίπεδα εμπιστοσύνης στους θεσμούς του Κοινοβουλίου, της Κυβέρνησης και της Αντιπολίτευσης αποδεικνύουν την κρίση αντιπροσώπευσης και νομιμοποίησης της πολιτικής εξουσίας.
  • Η εμπεδωμένη εμπειρία κοινωνικής ματαίωσης δημιουργεί ένα υπόστρωμα καχυποψίας του μέσου Έλληνα και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
  • Η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί πλειοψηφικό αίτημα των πολιτών, αλλά και των δημοσίων υπαλλήλων, ακόμα και όταν συνδέεται με το ενδεχόμενο άρσης της μονιμότητάς τους. Ωστόσο, η ανάδειξη του ζητήματος από τον Κυριάκο Μητσοτάκη δημιουργεί επιφυλάξεις σε σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης για την ουσία του θέματος.
  • Ο παραδοσιακός φιλορωσισμός των Ελλήνων έχει εμφανώς συρρικνωθεί, ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία, για τον οποίο πάντως οι ευθύνες επιμερίζονται σε όλες τις πλευρές.
  • Ο παραδοσιακός αντί-σημιτισμός των Ελλήνων διατηρείται ισχυρός, ως συνέπεια του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, για τον οποίο οι ευθύνες βαραίνουν ασύμμετρα, κατά τη γνώμη των Ελλήνων, το Ισραήλ.
  • Ο φιλορωσισμός δεν εμφανίζεται ιδεολογικό χρωματισμό, ενώ ο αντί-σημιτισμός -περισσότερο ως σύμπτωμα των φίλο-παλαιστινιακών θέσεων, εμφανίζει έντονα «αριστερό χρώμα».
  • Ο Freddo Espresso είναι μακράν η πιο δημοφιλής μορφή καφέ στην Ελλάδα, με τον Ελληνικό να ακολουθεί σταθερά ως παραδοσιακή επιλογή. Πάντως, η ύπαρξη ποικιλίας προτιμήσεων υποδηλώνει μια κουλτούρα καφέ πλούσια, εκλεκτική και βαθιά ενσωματωμένη στην καθημερινότητα.
  • Η παραγγελία φαγητού έχει γίνει ενσωματωμένη πρακτική στη ζωή του αστικού καταναλωτή, ειδικά για τους νεότερους.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


Οικονομική κατάσταση

  • Δύο στους τρεις Έλληνες περιγράφουν την οικονομική τους κατάσταση δηλώνοντας ότι δεν τους περισσεύουν χρήματα για να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους ή για να βάλουν λεφτά στην άκρη, ενώ ένας στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι υποχρεώνονται να δανειστούν ή να αφήσουν ακάλυπτες βασικές ανάγκες τους. Οι δύο επιλογές εμφανίζουν σημαντική αύξηση σε σύγκριση με την περυσινή αντίστοιχη μέτρηση.

  • Οι προβλέψεις των Ελλήνων για την οικονομική κατάσταση της χώρας μετά από 12 μήνες παραμένουν όσο επιφυλακτικές έως δυσοίωνες καταγράφηκαν και στην περυσινή αντίστοιχη μέτρηση, με μόλις το 10% των Ελλήνων να προβλέπουν βελτίωση.


Εμπιστοσύνη στους θεσμούς & κοινωνική εμπιστοσύνη

  • Τα επίπεδα εμπιστοσύνης των Ελλήνων σε πάσης φύσης θεσμούς καταγράφονται σημαντικά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα της περυσινής μέτρησης, με την αστυνομία να είναι ο θεσμός που εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση σε σύγκριση με το περυσινό επίπεδο.

  • Οι ένοπλες δυνάμεις και τα πανεπιστήμια είναι οι θεσμοί που συγκεντρώνουν τα σχετικά υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης, ενώ τα μίντια και οι αμιγώς πολιτικοί θεσμοί (κοινοβούλιο, κυβέρνηση, αντιπολίτευση) είναι εκείνοι που συγκεντρώνουν τα χαμηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης.
  • Εξίσου χαμηλά καταγράφονται τα επίπεδα κοινωνικής εμπιστοσύνης των Ελλήνων, καθώς τρεις στους τέσσερις δηλώνουν ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και καχύποπτοι με τους περισσότερους ανθρώπους.


Εμπιστοσύνη στους επιχειρηματικούς κλάδους

  • Ο επιχειρηματικός κλάδος της τεχνολογίας είναι εκείνος που εμφανίζει τα υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης στο ελληνικό κοινό, διευρύνοντας μάλιστα το θετικό ισοζύγιο σε σύγκριση με προηγούμενες μετρήσεις. Οι μόνοι άλλοι επιχειρηματικοί κλάδοι που εμφανίζουν θετικό ισοζύγιο είναι ο κλάδος άρτου και γλυκισμάτων, τα σούπερ μάρκετ, οι εταιρείες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών και οι αυτοκινητοβιομηχανίες.

  • Οι τηλεοπτικοί σταθμοί, οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι οι επιχειρηματικοί κλάδοι με το σταθερά μεγαλύτερο αρνητικό ισοζύγιο εμπιστοσύνης τα τελευταία χρόνια. Σημαντική αύξηση του αρνητικού ισοζυγίου εμπιστοσύνης παρατηρείται για τον κλάδο των δημοσκοπήσεων και του μάρκετινγκ και διαφήμισης.


Άρση μονιμότητας

  • Παρότι η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων τάσσονται υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων (82%), η σύνδεση του ζητήματος με την άρση της μονιμότητας μειώνει το εύρος της συμφωνίας με τη θέση (71%).

  • Η θέση υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων είναι πλειοψηφική και μεταξύ των ίδιων των δημοσίων υπαλλήλων (84%), όμως η σύνδεση του ζητήματος με την άρση της μονιμότητας μειώνει εντονότερα το εύρος της συμφωνίας τους χωρίς ωστόσο να καθιστά τη θέση μειοψηφική (64%).
  • Η αναφορά στο όνομα του Πρωθυπουργού ως του πομπού δήλωσης υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων μειώνει τα επίπεδα συμφωνίας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, ανεξαρτήτως του αν γίνεται σύνδεση με την άρση της μονιμότητας ή όχι.
  • Η μείωση είναι ακόμα πιο έντονη μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι στην περίπτωση που η δήλωση αποδίδεται στον Πρωθυπουργό και συνδέεται με την άρση μονιμότητας δηλώνουν κατά πλειοψηφία ότι διαφωνούν.


Στάσεις έναντι Ρωσίας και Ισραήλ

  • Οι περισσότεροι Έλληνες αποφεύγουν να πάρουν αρνητική ή θετικοί θέση έναντι των Ρώσων, αλλά τοποθετούνται κατά πλειοψηφία αρνητικά απέναντι στους Ισραηλινούς και σχετικά θετικά υπέρ των Παλαιστινίων. Οι Έλληνες που αυτό-τοποθετούνται στην αριστερά εκφράζουν εντονότερα αρνητικές θέσεις για τους Ισραηλινούς και εντονότερα θετικές για τους Παλαιστινίους, ενώ οι θέσεις των ψηφοφόρων που τοποθετούνται στη δεξιά είναι λιγότερο διακριτές.

  • Διχασμένοι εμφανίζονται οι Έλληνες ως προς την απόδοση ευθύνης για τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς το 1/3 αποδίδουν ευθύνη σε όλες τις πλευρές, το ¼ στη Ρωσία και το ¼ στις ΗΠΑ και στη Δύση.
  • Το Ισραήλ δείχνουν ως υπεύθυνο για τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας το 35% των Ελλήνων, ενώ περίπου το ¼ αποδίδουν ευθύνη σε όλες τις πλευρές και μόλις το 1/10 στις ΗΠΑ και στη Δύση.
  • Τη διατήρηση ουδέτερης θέσης στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία προτιμούν οι τρεις στους τέσσερις Έλληνες. Οι νεότεροι δείχνουν περισσότεροι έτοιμοι να καταδικάσουν τη Ρωσία και το ποσοστό των νεότερων που επιθυμούν τη διατήρηση ουδέτερης θέσης είναι πιο χαμηλό.
  • Τη διατήρηση ουδέτερης θέσης στο ζήτημα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας προτιμούν λίγο περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες. Οι νεότεροι δείχνουν περισσότεροι έτοιμοι να καταδικάσουν το Ισραήλ και το ποσοστό των νεότερων που επιθυμούν τη διατήρηση ουδέτερης θέσης είναι πιο χαμηλό.


Φαγητό και καφές

  • Ένας στους δέκα Έλληνες, και ένας στους πέντε Έλληνες της Gen-Z, παραγγέλνουν φαγητό τηλεφωνικώς ή μέσω εφαρμογών σχεδόν μέρα παρά μέρα ή και συχνότερα.

  • Εννέα στους δέκα Έλληνες πίνουν κάποιον τύπο καφέ, με τον Freddo Espresso και τον Ελληνικό να είναι οι δημοφιλέστεροι.
  • Ένας στους τέσσερις Έλληνες, και ένας στους δύο Έλληνες της Gen Z, αγοράζουν συνήθως τον καφέ τους από κατάστημα.

 

Δεν έπεισε τους πολίτες ο ανασχηματισμός-Θετικά βλέπουν οι νέοι την ”Πλεύση Ελευθερίας”

Τις απόψεις των Ελλήνων πολιτών σχετικά με τις προοπτικές του κυβερνητικού σχήματος μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό, την ταυτότητα της Πλεύσης Ελευθερίας και τα συναισθήματα που τους δημιουργεί η αύξηση της απήχησής του κόμματος της Ζωής Κωνσταντοπούλου αλλά και για ζητήματα όπως η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και το κατά πόσο αυτή συνδέεται με τη μονιμότητα της θέσης τους, κατέγραψε -μεταξύ άλλων- την εβδομάδα που πέρασε, η εταιρεία Qed social and market research μέσω της ερευνητικής πλατφόρμας ”People of Greece”.

Τα στοιχεία της έρευνας παρουσίασε -όπως κάθε Δευτέρα- στον Αθήνα 9,84 και στον Δημήτρη Κουκλουμπέρη, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Συμπεριφοράς και Μεθοδολογίας Πολιτικής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και συντονιστής της πλατφόρμας, Γιάννης Κωνσταντινίδης.

Για τον ανασχηματισμό

«Ο πρόσφατος κυβερνητικός ανασχηματισμός δεν δημιουργεί θετικές προσδοκίες και προοπτικές στους πολίτες. Συγκεκριμένα, μόλις το 18% των πολιτών τον αξιολόγησε θετικά ενώ το 24% απάντησε ότι η πορεία μετά τον ανασχηματισμό θα είναι χειρότερη και το 57% δηλώνει ότι οι προοπτικές θα είναι ίδιες. Επομένως , έκριναν ότι ο ανασχηματισμός δεν είχε ούτε θετική αλλά ούτε και αρνητική επίδραση. Επίσης, δεν έπεισε ούτε το ακροατήριο της ΝΔ, καθώς, μόλις 4 στους 10 ψηφοφόρους της ”γαλάζιας” παράταξης, απάντησαν ότι οι προοπτικές θα είναι καλύτερες μετά την αλλαγή στο κυβερνητικό σχήμα».

Για την απήχηση της Πλεύσης Ελευθερίας

«Το κόμμα της κ. Κωνσταντοπούλου, αξιολογείται θετικά από σχεδόν το 60% των ερωτηθέντων, ιδίως των νεότερων ηλικιών , κάτω των 35 ετών που το χαρακτηρίζουν ως ένα μετριοπαθές (6 στους 10 ) κόμμα. Πάντως, οι 4 στους 10 το αντιμετωπίζουν ως ακραίο κόμμα ενώ γενικά το 82% θεωρεί την Πλεύση Ελευθερίας, αριστερό κόμμα. Επίσης, 3 στους 4 νέους της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας, βλέπουν με θετικό μάτι την παρουσία του. Αυτή τη στιγμή, η εικόνα της Πλεύσης Ελευθερίας είναι πολύ θελκτική. Φαίνεται, επίσης, πως το ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων για την πολιτική είναι πιο αυξημένο από ποτέ και συνδέεται και με τη στάση της κυβέρνησης στην υπόθεση των Τεμπών αλλά και με τις κινητοποιήσεις που έγιναν».

Για την αξιολόγηση στο δημόσιο

«Η ευρεία πλειοψηφία των Ελλήνων βλέπει με θετικό μάτι την άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων σε περίπτωση χαμηλής αξιολόγησης του έργου τους. Συγκεκριμένα, 3 στους 4 τάσσονται υπέρ της άρσης της μονιμότητας σε περίπτωση χαμηλών επιδόσεων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η αξιολόγησή τους κρίνεται από τους Έλληνες ως ανεπαρκής και μόνο τυπική, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, προκειμένου να συνδεθεί με την άρση της μονιμότητας, η διαδικασία αξιολόγησης θα πρέπει να αλλάξει».

Πηγή (με τη ραδιοφωνική συζήτηση): Αθήνα 9,84

People of Greece – Weekly snapshot 21-24/03/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece ζήτησε από τους Έλληνες τη γνώμη τους για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και τη σύνδεση αυτής με τη μονιμότητα της θέσης τους, για διαφορετικούς τύπους διακυβέρνησης και για τη χρησιμότητα ανάδειξης στην Ελλάδα ενός ηγέτη «τύπου Τραμπ», για τις προοπτικές του κυβερνητικού σχήματος που προέκυψε μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό και για την ταυτότητα της Πλεύσης Ελευθερίας και τα συναισθήματα που τους δημιουργεί η αύξηση της απήχησής της.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Η άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων κατόπιν αξιολόγησης υποστηρίζεται από ευρεία πλειοψηφία των Ελλήνων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η αξιολόγησή τους κρίνεται από τους Έλληνες ως ανεπαρκής και μόνο τυπική οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, προκειμένου να συνδεθεί με την άρση της μονιμότητα, η διαδικασία αξιολόγησης θα πρέπει να αλλάξει.
  • Ο «τραμπισμός» ως νοοτροπία διακυβέρνησης είναι επιθυμητός από το 27% των Ελλήνων που δηλώνουν ότι η ανάδειξη στην ηγεσία της Ελλάδας ενός ατόμου με τα χαρακτηριστικά του Τραμπ θα βελτίωνε τη διακυβέρνηση της, είτε λόγω του ασυμβίβαστου του χαρακτήρα του, είτε λόγω της εντιμότητας και της καθαρότητας με την οποία θα μιλούσε στον μέσο Έλληνα.
  • Ο πρόσφατος κυβερνητικός ανασχηματισμός δεν δημιουργεί θετικές προσδοκίες στους Έλληνες, ούτε καν στους ψηφοφόρους της ΝΔ.
  • Η αύξηση της απήχησης της Πλεύσης Ελευθερίας αξιολογείται θετικά από σχεδόν το 60% των Ελλήνων, και ακόμα περισσότερων νέων, οι οποίοι την αντιμετωπίζουν ως ένα μετριοπαθές, και όχι ακραίο, κόμμα.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


Αξιολόγηση και μονιμότητα δημοσίων υπαλλήλων

  • Η πρώτη σκέψη των Ελλήνων όταν συναντούν έναν δημόσιο υπάλληλο που εκτελεί πλημμελώς τα καθήκοντά του δεν είναι η ίδια, καθώς για κάποιους η ερμηνεία βρίσκεται στην απουσία αξιολόγησης (28%), για κάποιους άλλους στον διορισμό ή στην προστασία από κάποιον πολιτικό (28%) και για ορισμένους άλλους στην προστασία του υπαλλήλου από την κλειστή κάστα δημοσίων υπαλλήλων (25%).
  • Η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων εκτιμούν ότι η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων γίνεται ανεπαρκώς, ως προς τον τρόπο αξιολόγησης, και τυπικά, ως προς το είδος των κριτηρίων που χρησιμοποιούνται. Οι εκτιμήσεις αυτές γέρνουν σημαντικά την πλάστιγγα υπέρ της άρσης της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων (72%).

 


Διοίκηση «τύπου Τραμπ»

  • Το 27% των Ελλήνων πιστεύουν ότι η ανάδειξη στην ηγεσία της Ελλάδας ενός ατόμου με τα χαρακτηριστικά του Τραμπ θα βελτίωνε τη διακυβέρνηση της. Το ποσοστό αυξάνεται στο 34% μεταξύ εκείνων που αυτό-τοποθετούνται στον δεξιό χώρο. Οι δεξιοί ψηφοφόροι ερμηνεύουν την προτίμησή τους αυτή με αναφορά στο ασυμβίβαστο του χαρακτήρα ενός τέτοιου ατόμου και οι αριστεροί ψηφοφόροι την ερμηνεύουν με αναφορά στον έντιμο και καθαρό λόγο του προς τον μέσο πολίτη.


Νέο κυβερνητικό σχήμα

  • Μόνο το 17% των Ελλήνων εκτιμούν ότι το νέο κυβερνητικό σχήμα έχει καλύτερες προοπτικές ως προς την παραγωγή έργου σε σύγκριση με το προηγούμενο, ενώ το 57% των Ελλήνων εκτιμούν ότι ο ανασχηματισμός δεν θα έχει κάποια επίδραση στην ποιότητα του κυβερνητικού έργου. Ακόμα και μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ, μόνο το 41% εκτιμούν ότι οι προοπτικές του νέου σχήματος είναι καλύτερες.


Πλεύση Ελευθερίας

  • 3 στους 5 Έλληνες αξιολογούν ως θετική την αύξηση της απήχησης της Πλεύσης Ελευθερίας, ενώ μεταξύ των νέων 3 στους 4 αξιολογούν ως θετική την αύξηση.
  • Η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων βλέπουν την Πλεύση Ελευθερίας ως ένα αριστερό κόμμα (82%), ωστόσο οι Έλληνες διχάζονται ως προς το αν η Πλεύση Ελευθερίας είναι ένα ακραίο ή ένα μετριοπαθές κόμμα. Οι νέοι κάτω των 35 ετών επιλέγουν για την Πλεύση Ελευθερίας την ταυτότητα του μετριοπαθούς κόμματος σε συντριπτικό ποσοστό (84%), χαρακτηριστικό που ερμηνεύει τη σαφώς υψηλότερη απήχηση του κόμματος στους νέους.