People of Greece – Weekly snapshot 23-26/05/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece κατέγραψε τις υποκειμενικές αντιλήψεις των Ελλήνων για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους και για την πορεία της οικονομικής κατάστασης της χώρας, τον βαθμό εμπιστοσύνης τους απέναντι σε σειρά πολιτικών και κοινωνικών θεσμών, καθώς και απέναντι στους συμπολίτες τους, την εικόνα τους για τους διάφορους επιχειρηματικούς κλάδους, την άποψή τους για το ζήτημα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και την άρση της μονιμότητας, τα στερεότυπά τους για τους Ρώσους, τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους, τις απόψεις τους για τη θέση που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα στα ζητήματα των πολέμων σε Ουκρανία και Λωρίδα της Γάζας, αλλά και τις συνήθειες των Ελλήνων αναφορικά με την παραγγελία έτοιμου φαγητού και καφέ.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Οι Έλληνες αισθάνονται ότι βιώνουν μια καθημερινότητα οριακής επιβίωσης, ενώ οι προσδοκίες βελτίωσης της καθημερινότητας αυτής είναι σχεδόν μηδενικές για τη συντριπτική πλειονότητα.

  • Η «κανονικοποίηση της δυσκολίας» τους μεταφράζεται σε απαξίωση του συνόλου των θεσμών, με την εξαίρεση των Ενόπλων Δυνάμεων και των Πανεπιστημίων, για τους οποίους θεσμούς καταγράφεται μια ήπια και χωρίς ιδεολογικό χρώμα αποδοχή. Αντίθετα, τα ισχνά επίπεδα εμπιστοσύνης στους θεσμούς του Κοινοβουλίου, της Κυβέρνησης και της Αντιπολίτευσης αποδεικνύουν την κρίση αντιπροσώπευσης και νομιμοποίησης της πολιτικής εξουσίας.
  • Η εμπεδωμένη εμπειρία κοινωνικής ματαίωσης δημιουργεί ένα υπόστρωμα καχυποψίας του μέσου Έλληνα και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
  • Η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί πλειοψηφικό αίτημα των πολιτών, αλλά και των δημοσίων υπαλλήλων, ακόμα και όταν συνδέεται με το ενδεχόμενο άρσης της μονιμότητάς τους. Ωστόσο, η ανάδειξη του ζητήματος από τον Κυριάκο Μητσοτάκη δημιουργεί επιφυλάξεις σε σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης για την ουσία του θέματος.
  • Ο παραδοσιακός φιλορωσισμός των Ελλήνων έχει εμφανώς συρρικνωθεί, ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία, για τον οποίο πάντως οι ευθύνες επιμερίζονται σε όλες τις πλευρές.
  • Ο παραδοσιακός αντί-σημιτισμός των Ελλήνων διατηρείται ισχυρός, ως συνέπεια του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, για τον οποίο οι ευθύνες βαραίνουν ασύμμετρα, κατά τη γνώμη των Ελλήνων, το Ισραήλ.
  • Ο φιλορωσισμός δεν εμφανίζεται ιδεολογικό χρωματισμό, ενώ ο αντί-σημιτισμός -περισσότερο ως σύμπτωμα των φίλο-παλαιστινιακών θέσεων, εμφανίζει έντονα «αριστερό χρώμα».
  • Ο Freddo Espresso είναι μακράν η πιο δημοφιλής μορφή καφέ στην Ελλάδα, με τον Ελληνικό να ακολουθεί σταθερά ως παραδοσιακή επιλογή. Πάντως, η ύπαρξη ποικιλίας προτιμήσεων υποδηλώνει μια κουλτούρα καφέ πλούσια, εκλεκτική και βαθιά ενσωματωμένη στην καθημερινότητα.
  • Η παραγγελία φαγητού έχει γίνει ενσωματωμένη πρακτική στη ζωή του αστικού καταναλωτή, ειδικά για τους νεότερους.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


Οικονομική κατάσταση

  • Δύο στους τρεις Έλληνες περιγράφουν την οικονομική τους κατάσταση δηλώνοντας ότι δεν τους περισσεύουν χρήματα για να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους ή για να βάλουν λεφτά στην άκρη, ενώ ένας στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι υποχρεώνονται να δανειστούν ή να αφήσουν ακάλυπτες βασικές ανάγκες τους. Οι δύο επιλογές εμφανίζουν σημαντική αύξηση σε σύγκριση με την περυσινή αντίστοιχη μέτρηση.

  • Οι προβλέψεις των Ελλήνων για την οικονομική κατάσταση της χώρας μετά από 12 μήνες παραμένουν όσο επιφυλακτικές έως δυσοίωνες καταγράφηκαν και στην περυσινή αντίστοιχη μέτρηση, με μόλις το 10% των Ελλήνων να προβλέπουν βελτίωση.


Εμπιστοσύνη στους θεσμούς & κοινωνική εμπιστοσύνη

  • Τα επίπεδα εμπιστοσύνης των Ελλήνων σε πάσης φύσης θεσμούς καταγράφονται σημαντικά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα της περυσινής μέτρησης, με την αστυνομία να είναι ο θεσμός που εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση σε σύγκριση με το περυσινό επίπεδο.

  • Οι ένοπλες δυνάμεις και τα πανεπιστήμια είναι οι θεσμοί που συγκεντρώνουν τα σχετικά υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης, ενώ τα μίντια και οι αμιγώς πολιτικοί θεσμοί (κοινοβούλιο, κυβέρνηση, αντιπολίτευση) είναι εκείνοι που συγκεντρώνουν τα χαμηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης.
  • Εξίσου χαμηλά καταγράφονται τα επίπεδα κοινωνικής εμπιστοσύνης των Ελλήνων, καθώς τρεις στους τέσσερις δηλώνουν ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και καχύποπτοι με τους περισσότερους ανθρώπους.


Εμπιστοσύνη στους επιχειρηματικούς κλάδους

  • Ο επιχειρηματικός κλάδος της τεχνολογίας είναι εκείνος που εμφανίζει τα υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης στο ελληνικό κοινό, διευρύνοντας μάλιστα το θετικό ισοζύγιο σε σύγκριση με προηγούμενες μετρήσεις. Οι μόνοι άλλοι επιχειρηματικοί κλάδοι που εμφανίζουν θετικό ισοζύγιο είναι ο κλάδος άρτου και γλυκισμάτων, τα σούπερ μάρκετ, οι εταιρείες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών και οι αυτοκινητοβιομηχανίες.

  • Οι τηλεοπτικοί σταθμοί, οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι οι επιχειρηματικοί κλάδοι με το σταθερά μεγαλύτερο αρνητικό ισοζύγιο εμπιστοσύνης τα τελευταία χρόνια. Σημαντική αύξηση του αρνητικού ισοζυγίου εμπιστοσύνης παρατηρείται για τον κλάδο των δημοσκοπήσεων και του μάρκετινγκ και διαφήμισης.


Άρση μονιμότητας

  • Παρότι η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων τάσσονται υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων (82%), η σύνδεση του ζητήματος με την άρση της μονιμότητας μειώνει το εύρος της συμφωνίας με τη θέση (71%).

  • Η θέση υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων είναι πλειοψηφική και μεταξύ των ίδιων των δημοσίων υπαλλήλων (84%), όμως η σύνδεση του ζητήματος με την άρση της μονιμότητας μειώνει εντονότερα το εύρος της συμφωνίας τους χωρίς ωστόσο να καθιστά τη θέση μειοψηφική (64%).
  • Η αναφορά στο όνομα του Πρωθυπουργού ως του πομπού δήλωσης υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων μειώνει τα επίπεδα συμφωνίας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, ανεξαρτήτως του αν γίνεται σύνδεση με την άρση της μονιμότητας ή όχι.
  • Η μείωση είναι ακόμα πιο έντονη μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι στην περίπτωση που η δήλωση αποδίδεται στον Πρωθυπουργό και συνδέεται με την άρση μονιμότητας δηλώνουν κατά πλειοψηφία ότι διαφωνούν.


Στάσεις έναντι Ρωσίας και Ισραήλ

  • Οι περισσότεροι Έλληνες αποφεύγουν να πάρουν αρνητική ή θετικοί θέση έναντι των Ρώσων, αλλά τοποθετούνται κατά πλειοψηφία αρνητικά απέναντι στους Ισραηλινούς και σχετικά θετικά υπέρ των Παλαιστινίων. Οι Έλληνες που αυτό-τοποθετούνται στην αριστερά εκφράζουν εντονότερα αρνητικές θέσεις για τους Ισραηλινούς και εντονότερα θετικές για τους Παλαιστινίους, ενώ οι θέσεις των ψηφοφόρων που τοποθετούνται στη δεξιά είναι λιγότερο διακριτές.

  • Διχασμένοι εμφανίζονται οι Έλληνες ως προς την απόδοση ευθύνης για τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς το 1/3 αποδίδουν ευθύνη σε όλες τις πλευρές, το ¼ στη Ρωσία και το ¼ στις ΗΠΑ και στη Δύση.
  • Το Ισραήλ δείχνουν ως υπεύθυνο για τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας το 35% των Ελλήνων, ενώ περίπου το ¼ αποδίδουν ευθύνη σε όλες τις πλευρές και μόλις το 1/10 στις ΗΠΑ και στη Δύση.
  • Τη διατήρηση ουδέτερης θέσης στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία προτιμούν οι τρεις στους τέσσερις Έλληνες. Οι νεότεροι δείχνουν περισσότεροι έτοιμοι να καταδικάσουν τη Ρωσία και το ποσοστό των νεότερων που επιθυμούν τη διατήρηση ουδέτερης θέσης είναι πιο χαμηλό.
  • Τη διατήρηση ουδέτερης θέσης στο ζήτημα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας προτιμούν λίγο περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες. Οι νεότεροι δείχνουν περισσότεροι έτοιμοι να καταδικάσουν το Ισραήλ και το ποσοστό των νεότερων που επιθυμούν τη διατήρηση ουδέτερης θέσης είναι πιο χαμηλό.


Φαγητό και καφές

  • Ένας στους δέκα Έλληνες, και ένας στους πέντε Έλληνες της Gen-Z, παραγγέλνουν φαγητό τηλεφωνικώς ή μέσω εφαρμογών σχεδόν μέρα παρά μέρα ή και συχνότερα.

  • Εννέα στους δέκα Έλληνες πίνουν κάποιον τύπο καφέ, με τον Freddo Espresso και τον Ελληνικό να είναι οι δημοφιλέστεροι.
  • Ένας στους τέσσερις Έλληνες, και ένας στους δύο Έλληνες της Gen Z, αγοράζουν συνήθως τον καφέ τους από κατάστημα.

 

People of Greece – Weekly snapshot 09-12/5/2025

Αυτήν την εβδομάδα η ερευνητική πλατφόρμα People of Greece κατέγραψε τις απόψεις των Ελλήνων για τα νέα κυβερνητικά μέτρα σχετικά με την αντιμετώπιση της βίας και της παραβατικότητας των ανηλίκων, την αξιολόγηση των δημοσίων υπηρεσιών από τους πολίτες, την απαγόρευση οικοδόμησης σε οικόπεδα μικρής έκτασης σε μικρούς οικισμούς, καθώς και τις απόψεις τους για την πρόσφατη συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για την αξιοποίηση των ορυκτών της δεύτερης.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι:

  • Η κυβέρνηση κερδίζει τη θετική αντίδραση της συντριπτικής πλειονότητας της κοινωνίας στα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας των ανηλίκων και για την αξιολόγηση των δημοσίων υπηρεσιών από τους πολίτες, ωστόσο τα κέρδη είναι ασταθή, δεδομένης της επιφυλακτικότητας μεγάλου τμήματος της κοινωνίας για την αποτελεσματικότητά τους.

  • Ζητήματα που αφορούν μικρότερο τμήμα του εκλογικού σώματος, όπως η απαγόρευση οικοδόμησης σε οικόπεδα μικρής έκτασης σε μικρούς οικισμούς για την οποία καταγράφηκε έντονη αντίδραση της πλειονότητας, δύνανται να καταστούν πιο επιδραστικά στην ψήφο γιατί αφορούν τον πυρήνα των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών.
  • Η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να εμφανίζεται διχασμένη στο θέμα της εξέλιξης του πολέμου στην Ουκρανία, με εκείνους που τοποθετούνται στην αριστερά και στο κέντρο να θέτουν εντονότερα την ανάγκη δίκαιης επίλυσης και εκείνους που τοποθετούνται στη δεξιά να υπογραμμίζουν εντονότερα την ανάγκη πραγματισμού.

Δείτε αναλυτικά τη γνώμη των Ελλήνων στα παρακάτω infographics.


Εθνική Στρατηγική κατά της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων

  • Η κοινωνική εργασία, αντί της αποβολής μαθητών που κατηγορούνται για εκφοβισμό, και η ενίσχυση παρουσίας ειδικών ψυχολόγων στις σχολικές μονάδες καταγράφονται ως τα πλέον χρήσιμα μέτρα της Εθνικής Στρατηγικής κατά της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων. Το μέτρο της κοινωνικής εργασίας είναι περισσότερο δημοφιλές στις μεγαλύτερες ηλικιακές κατηγορίες και το μέτρο της ενίσχυσης παρουσίας ψυχολόγων στις νεότερες ηλικίες.

  • Το μέτρο της λειτουργίας πλατφόρμας καταγραφής περιστατικών σχολικού εκφοβισμού από τα θύματα δεν κρίνεται ως ιδιαιτέρως χρήσιμο, παρότι σχεδόν εννέα στους δέκα Έλληνες θα παρότρυναν ένα θύμα σχολικού εκφοβισμού να κάνει την καταγραφή.
  • Οι Έλληνες παραμένουν επιφυλακτικοί έναντι της αποτελεσματικότητας των μέτρων της Εθνικής Στρατηγικής, με τους νεότερους και πλέον οικείους στο φαινόμενο να εμφανίζονται πάντως ελαφρώς πιο αισιόδοξοι.


Αξιολόγηση δημοσίων υπηρεσιών από τους πολίτες

  • Σχεδόν εννέα στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι θα χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα αξιολόγησης δημόσιων υπηρεσιών τη λειτουργία της οποίας εξήγγειλε η κυβέρνηση, παρότι τέσσερις στους δέκα εκτιμούν ότι το μέτρο δεν θα βελτιώσει τελικά τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, γιατί οι αξιολογήσεις δεν θα χρησιμοποιηθούν τελικά από τις διοικήσεις των υπηρεσιών.


Οικοδομήσιμα οικόπεδα

  • Δύο στους τρεις Έλληνες δηλώνουν ότι το μέτρο της κυβέρνησης για την απαγόρευση οικοδόμησης σε οικόπεδα μικρής έκτασης που βρίσκονται σε μικρούς οικισμούς τους θυμώνει. Η αντίδραση των ψηφοφόρων της ΝΔ δεν διαφέρει από αυτήν του συνόλου.


Συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τη διαχείριση των σπάνιων γαιών

  • Τέσσερις στους δέκα Έλληνες χαρακτηρίζουν τη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της δεύτερης ως άδικη, ενώ τρεις στους δέκα Έλληνες τη χαρακτηρίζουν ως ουσιαστική. Όσοι αυτό-τοποθετούνται στην αριστερά ή στο κέντρο έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να τη χαρακτηρίσουν ως άδικη.

  • Οι περισσότεροι Έλληνες εκτιμούν ότι η Ρωσία δεν θα αποδεχθεί τη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας.